Kastoria - Prespes lakes (July 2022)
Τήν προηγούμενη φορά πού είχα επισκεφτεί την Καστοριά ήταν χειμώνας και με το αυτοκίνητο… Έφτασε λοιπόν η στιγμή να την περιηγηθώ με την μοτοσυκλέτα μου! Είχα κλείσει ξενοδοχείο για του Αγίου πνεύματος πού “έπεφτε” μέσα Ιούνη αλλά λόγω ανωτέρας βίας δεν τα καταφέραμε. Ευτυχώς ο ξενοδόχος δέχτηκε να μεταθέσουμε τις διανυκτερεύσεις πού ήδη είχαμε προπληρώσει και με την Μάγια βρεθήκαμε να ετοιμάζουμε το ταξίδι μας στην Βόρεια Ελλάδα! Η μοτό πάντα έτοιμη απ’ όλες τις απόψεις περίμενε μόνο να φορτώσουμε τις βαλίτσες και την πρώτη… μιζιά…
Την πρώτη τού Ιούλη λοιπόν, πουρνό-πουρνό ανεβήκαμε στην μηχανή και τραβήξαμε την ανηφόρα! Περάσαμε την γέφυρα Χαρίλαος Τρικούπης (Ρίου – Αντιρρίου) και πήραμε την Ιονία οδό. Θέλαμε να φτάσουμε γρήγορα στην Καστοριά για να έχουμε αρκετό χρόνο να την απολαύσουμε κι έτσι ο αυτοκινητόδρομος ήταν η σωστή επιλογή! Τά πρώτα 200 χιλιόμετρα μέχρι να συναντήσουμε την Εγνατία έφυγαν αρκετά γρήγορα και συναντώντας την Εγνατία κάναμε μία στάση για καφεδάκι και να πάρουμε μία ανάσα… Ο ουρανός είχε μαζέψει αρκετά σύννεφα και έδειχνε πώς δεν επρόκειτο να την αποφύγουμε την βροχή μέχρι να φτάσουμε στον προορισμό μας. Ξεκινήσαμε για τον τελικό μας προορισμό και ο καιρός άρχισε να μας δείχνει τά δόντια του περισσότερο! Με τις πρώτες σταγόνες σταματήσαμε με ασφάλεια στο parking ενός τούνελ και φορέσαμε τά αδιάβροχά μας. Πόσο μου την σπάει να φοράω αδιάβροχα μέσα στο κατακαλόκαιρο!!! Η θερμοκρασία στα ψηλά της κι εσύ να κάνεις σάουνα από μέσα για να μην βραχείς απ’ έξω… Πόσοι δεν το έχουμε νοιώσει αυτό???
Στο ύψος των Γρεβενών άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες σταγόνες από τις κουρτίνες βροχής που βλέπαμε μπροστά μας. Σέ λιγότερο από ένα χιλιόμετρο έριχνε τάληρα!!! Έσκαγαν πάνω στο κράνος με τόσο θόρυβο πού νόμιζες πώς κάποιος το χτυπάει με σφυρί! Η Μάγια αν και ήταν η πρώτη φορά που αντιμετώπιζε μία τέτοια κατάσταση, ήταν ατρόμητη καί το διασκέδαζε αρκετά! Βγήκαμε από την Εγνατία ακολουθώντας τίς πινακίδες που έδειχναν προς Καστοριά, αλλά και την φωνή της κυρίας από το GPS που μού έδινε εντολές επιτακτικά να στρίψω σε 400 μέτρα, σε 200 μέτρα κλπ…
Πρίν τά Σιάτιστα λοιπόν έστριψα και πήρα τον δρόμο προς Καστοριά για να καλύψω τα τελευταία 46 χιλιόμετρα της διαδρομής. Μπήκαμε στην Καστοριά λίγο πρίν το μεσημέρι με την βροχή να μας έχει αφήσει να απολαύσουμε το τελευταίο κομμάτι μέχρι τον προορισμό μας. Η καλή αυτή κυρία πού ζεί μέσα στο GPS μάς οδήγησε γρήγορα στον ξενώνα μας, ο οποίος ήταν μέσα στο κέντρο της πόλης. Το Αρχοντικό της Βενετούλας (το κατάλυμά μας), βρίσκεται στην παλιά γειτονιά του Ντολτσό και στεγάζεται σ’ ένα παραδοσιακό νεοκλασικό κτίριο που προσφέρει εξαιρετική θέα στη λίμνη. Τακτοποιηθήκαμε στο ωραιότατο δωμάτιό μας καί αφού φρεσκαριστήκαμε βγήκαμε να περιηγηθούμε στην πόλη και να ανακαλύψουμε τίς ομορφιές της.
Ξεκινήσαμε με ένα καφεδάκι στην γραφική πλατεία του Ντολτσό, κι έπειτα ακολουθώντας τά λιθόστρωτα κατηφορικά δρομάκια βρεθήκαμε στην όχθη τής λίμνης. Το σκηνικό μαγικό! Ξεκινήσαμε να περπατάμε μέ κατεύθυνση προς το κέντρο της πόλης. Είχαμε ανά χείρας και τις σημειώσεις μας για την πόλη πού έλεγαν τά εξής…
Η πόλη είναι κτισμένη αμφιθεατρικά επάνω σε μια στενή χερσόνησο, που θυμίζει νησί, και εντυπωσιάζει με τα πολλά μεγαλοπρεπή Μακεδονίτικα αρχοντικά και τις δεκάδες βυζαντινές εκκλησίες, που καθρεφτίζονται στα καθαρά νερά της λίμνης. Σήμα κατατεθέν της αποτελεί αναμφισβήτητα η φημισμένη λίμνη της, που εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά. Γνωστή και ως Ορεστιάδα, από τον μυθικό Ορέστη που κατέφυγε στην περιοχή μετά τον φόνο του πατέρα του Αγαμέμνονα, η λίμνη φαντάζει πραγματικό στολίδι για το οποίο οι ντόπιοι είναι ιδιαίτερα περήφανοι και όχι άδικα. Η έκτασή της καλύπτει 28 τετ. χλμ., το βάθος της φτάνει τα 10 μ., ενώ η ακτογραμμή της αγγίζει τα 30 χλμ.
Η θέα της λίμνης ηρεμεί, ειδικά από τον λόφο του Άη Θανάση, με τους ορεινούς όγκους που την περιβάλλουν -Βίτσι και Γράμμος- να καθρεφτίζονται στα καθαρά νερά της. Χαρακτηρισμένη ως «Μνημείο Φυσικού Κάλλους», η λίμνη αποτελεί σημαντικό υγρότοπο - συμπεριλαμβάνεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας «Natura 2000»- μιά και στα νερά της βρίσκουν καταφύγιο περισσότερα από 200 είδη πουλιών, όπως αργυροπελεκάνοι, σταχτόχηνες, λαγγόνες, κύκνοι, πάπιες, ερωδιοί, κορμοράνοι κ.α., ενώ θεωρείται η δεύτερη πλουσιότερη λίμνη σε αλιεύματα στη χώρα (γριβάδια, τούρνες, γουλιανοί, πέρκες, πεταλούδες κ.α.). Στην γύρω περιοχή φωλιάζουν αρπακτικά πουλιά, ενώ συναντώνται και βίδρες.
Η ιστορία της περιοχής πηγαίνει πίσω στην 6η χιλιετία π.Χ, όπου και χρονολογούνται τα ευρήματα του προϊστορικού λιμναίου οικισμού, που ήρθαν στο φως στη νότια όχθη της λίμνης κοντά στο χωριό Δισπηλιό (7 χλμ Ν.Α. της Καστοριάς). Ανάμεσα σε αυτά και η λεγόμενη «Πινακίδα του Δισπηλιού», που χρονολογήθηκε επακριβώς στο 5260 π.Χ., δηλαδή στο τέλος της μέσης νεολιθικής περιόδου, με τη μέθοδο του άνθρακα-14 και έως σήμερα δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.
Πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού της Δυτικής Μακεδονίας, και μία από τις πιο ατμοσφαιρικές πόλεις στην Ελλάδα, είναι από τις λίγες ελληνικές πρωτεύουσες νομών που το πανέμορφο τοπίο δεν αρχίζει έξω από τα όριά τους, αλλά αποτελεί συστατικό στοιχείο του πολεοδομικού τους ιστού. Τα υπέροχα αρχοντικά των πλουσίων εμπόρων είναι αποδείξεις της ακμής και του πλούτου της, αφού ανέπτυξε ισχυρή οικονομική και πολιτιστική ταυτότητα χάρη στη γουνοποιία. Σήμερα ζυγιάζεται ήσυχα στις όχθες της πανέμορφης λίμνης, ανάμεσα στα ατάραχα αρχοντικά και στις πολυκατοικίες, στο ιστορικό βάρος των πολύτιμων βυζαντινών μνημείων –ολόκληρη ένα υπαίθριο βυζαντινό μουσείο– και στη δυναμική ΕΔΗΚΑ, τη μεγαλύτερη έκθεση γουναρικών στον κόσμο. Βυζαντινές εκκλησίες δίπλα σε πολυκατοικίες, παλιά αρχοντικά, cafes κι εναλλακτικά καφενεία, μαγαζιά συνθέτουν την εικόνα στην καρδιά της.
Απολαύσαμε τον περίπατό μας δίπλα από την όχθη τής λίμνης και τά παλιά αρχοντικά πού είναι κτισμένα δίπλα της, έχοντας για παρέα τις πάπιες που τσαλαβουτούσαν στα νερά της αλλά και ψάρια που έκαναν άλματα στην επιφάνεια του νερού για να ξεφύγουν μάλλον από μεγαλύτερα πού τά κυνηγούσαν. Πέρασα καμμιά ώρα σέ ένα παγκάκι δίπλα από την λίμνη προσπαθώντας να “σηκώσω” το drone γιά νά πάρω μερικά πλάνα. Υπήρχε απαγορευτικό στην περιοχή κι έπρεπε να έχω ειδική άδεια. Τελικά και με την τηλεφωνική βοήθεια του γιού μου, κατάφερα να πάρω άδεια και να το απογειώσω…
Μετά από αυτόν τον Γολγοθά πού ανέβηκα (χαχαχα) συνεχίσαμε τον περίπατό μας στην πόλη, και αργά το απόγευμα καταλήξαμε μετά από την σύσταση ενός φίλου, στο Γραμμόφωνο (κοντά στο Δημαρχείο), ένα σύγχρονο, γραφικό μεζέ bar όπου απολαύσαμε το τσίπουρό του καί τους υπέροχους μεζέδες του.
Μετά από αυτήν την γαστρονομική πανδαισία περπατήσαμε σε κάτι ανηφοριές με κατεύθυνση τον ξενώνα μας μπάς και κοιμηθούμε πιο ανάλαφροι…
Ξημέρωσε η επόμενη μέρα και αφού πήραμε το πρωϊνό μας ετοιμαστήκαμε να πάμε πρός έναν υδάτινο παράδεισο… στίς Πρέσπες… Καβαλήσαμε την μοτό και μετά από 60 όμορφα χιλιόμετρα φτάσαμε στον Άγιο Αχίλλειο. Ο καιρός είχε βελτιωθεί πάρα πολύ και δεν υπήρχε ενδεχόμενο βροχής. Τί στο καλό? Κατακαλόκαιρο λέμε!
Πάρκαρα την μοτό στο μικρό parking πού υπάρχει κοντά στην πεζογέφυρα. Ο Άγιος Αχίλλειος είναι μία μικρή νησίδα στην Μικρή Πρέσπα και ενώνεται με την ξηρά με μία πεζογέφυρα μήκους 650 μέτρων. Πρώτη στάση, η βασιλική του Αγίου Αχίλλειου. Ο ναός χτίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες του 10ου αιώνα με έξοδα του τσάρου των Βουλγάρων Σαμουήλ από Λαρισαίους μάστορες. Στο συγκεκριμένο σημείο αφουγκράζεσαι τον φυσικό πλούτο και αισθάνεσαι τη γαλήνη που σου προσφέρει αφειδώς το τοπίο. Αδειάζεις και γεμίζεις ταυτόχρονα. Αφού τελειώσαμε την περιήγησή μας “σήκωσα” το drone για να πάρω μερικά πλάνα από αυτό το υπέροχο τοπίο. Περπατήσαμε πίσω τήν πεζογέφυρα προς το parking και σταματήσαμε δίπλα από μία βάρκα πού άραζε έχοντας ένα αρκετά μεγάλο ψάρι πού ψάρεψε ο ψαράς στην λίμνη… Πόσα δίνει αυτή η λίμνη στους ντόπιους!!! Υπέροχα πουλιά πετούσαν αρκετά ψηλά πάνω από τά κεφάλια μας κάνοντας διάφορους σχηματισμούς κι εμάς να χαιρόμαστε το θέαμα.
Αφήσαμε πίσω μας την Μικρή Πρέσπα κάι έχοντας στα αριστερά μας την Μεγάλη Πρέσπα πήραμε τον δρόμο για τον Άγιο Γερμανό. Επισκεφτήκαμε τον παραδοσιακό νερόμυλο του Αγίου Γερμανού ο οποίος είναι ο μοναδικός από τους 20 νερόμυλους που υπήρχαν στην περιοχή και έχει αποκατασταθεί πλήρως. Πρόκειται για ένα ισόγειο πέτρινο κτίσμα με ξύλινη στέγη που χτίστηκε το 1930 και χρησιμοποιούνταν ως νερόμυλος (για το άλεσμα των σιτηρών), ως νεροτριβή (για το πλύσιμο των υφασμάτων) και ως μαντάνι (για το φούσκωμα και «πήξιμο» των υφαντών). Ο συγκεκριμένος νερόμυλος κέρδισε το βραβείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτιστική Κληρονομιά, το Βραβείο Europa Nostra 2016.
Στην συνέχεια επισκεφτήκαμε τον ναό πού είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γερμανού. Ναός ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σημασίας, εσωτερικά σε σαγηνεύει και εξωτερικά θαυμάζεις τους τέσσερις ογκώδεις πεσσούς που στηρίζουν τον κυλινδρικό τρούλο. Μετά την πολιτιστική επιδρομή πού υπέστη το μυαλό μας αράξαμε στο ταβερνάκι πού βρίσκεται στην πλατεία και απολαύσαμε ένα σνάκ τής περιοχής… Το ένα από τά πιάτα τί θα μπορούσε να είναι? Γίγαντες βέβαια ψημένοι στον φούρνο! Μπορούσαμε να μην τούς δοκιμάσουμε? Πώς ήταν? Τέλειοι φυσικά! Τί έχει η Καστοριά άλλωστε? Φασόλια και γούνες…
Στην επιστροφή μας γιά Καστοριά, σταματήσαμε και αγοράσαμε φασόλια και γίγαντες… Σκεφτήκαμε ότι χειμώνας έρχεται…
Μπαίνοντας στην Καστοριά είδαμε από ψηλά την πόλη να κουλουριάζεται νωχελικά γύρω από την πανέμορφη λίμνη και το θέαμα ήταν πάρα πολύ όμορφο!!! Αφήσαμε την μοτό και τά πράγματά μας στον ξενώνα μας και αρχίσαμε να περπατάμε και πάλι στον παραλίμνιο δρόμο της πόλης. Επισκεφτήκαμε την Μονή της Παναγίας Μαυριώτισσας, πού βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου πού εισχωρεί στην λίμνη. Πιθανολογείται ότι κτίστηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. και ονομάστηκε Μαυριώτισσα τον 17ο αιώνα γιατί οι κάτοικοι του χωριού Μαύροβο φρόντιζαν για τη συντήρησή της.
Γυρίσαμε στην πόλη και αρχίσαμε να σεργιανίζουμε στο Ντολτσό όπως ονομάζεται η πιό παλιά και γραφική συνοικία στη Καστοριά. Ανέπαφη από τον χρόνο, μάς έκανε νά θέλουμε να χαθούμε ανάμεσα στα πέτρινα καλντερίμια της! Πανέµορφα, αναστηλωµένα αρχοντικά – άλλα νεοκλασικά και άλλα πιστά στη µακεδονίτικη αρχιτεκτονική –, αξιόλογα µουσεία και λιθόστρωτα καλντερίµια “συνωµοτούν” για να µας ταξιδέψουν νοερά σε µια άλλη εποχή, τότε που η πόλη βρισκόταν στο ζενίθ της.
Άρχιζε να βραδιάζει και τά στομάχια μας άρχισαν να διαμαρτύρονται έντονα κι έτσι κατευθυνθήκαμε προς το μεζεδοπωλείο “Έν καιρώ” και καθησυχάσαμε τις γαστριμαργικές μας ανησυχίες με υπέροχους μεζέδες και ωραίο κρασάκι. Οι τιμές του ήταν πάρα πολύ καλές και γενικά μπορώ να πώ ότι οι τιμές γενικώς ήταν αρκετά συγκρατημένες σέ σημείο πού μπορούσες να πείς ότι είναι και φτηνά! Τώρα, αν μπορείς να χαρακτηρίσεις τίς λογικές τιμές ότι είναι φτηνές, εδώ θα πρέπει να ξεκινήσει άλλη συζήτηση… Πιστεύω πάντως ότι η Βόρεια Ελλάδα έχει πολύ καλό φαγητό και οι τιμές δεν έχουν σχέση με αυτές που υπάρχουν πιο νότια! Τέλος πάντων, η βραδιά κύλησε πολύ όμορφα και αργά αποσυρθήκαμε στο κατάλυμά μας για νάνι!
Το επόμενο πρωϊνό, αρχίσαμε να ετοιμάζουμε τά μπαγκάζια μας, και αφού πήραμε το breakfast μας που λένε και στο χωριό μου, ανεβήκαμε στην μοτό και κατηφορίσαμε προς την λίμνη για ένα καφεδάκι πρίν αναχωρήσουμε.
Για την επιστροφή επιλέξαμε τον παλιό δρόμο Καστοριάς – Ιωαννίνων, μία υπέροχη διαδρομή 165 χιλιομέτρων που διασχίζει την βόρεια Πίνδο και κινείται στις παρυφές του Γράμμου, τού Σμόλικα καί τής Τύμφης (Γκαμήλα). Περάσαμε από το Νεστόριο και αφήσαμε πίσω μας το Πευκόφυτο και την Πυρσόγιαννη για να φτάσουμε στην καρδιά της Ηπείρου στην Κόνιτσα. Μία κωμόπολη, πανέμορφη, με επιβλητικά αρχοντικά, τοξωτά γεφύρια, λιθόστρωτα σοκάκια και ποτάμια. Ήπιαμε ένα καφεδάκι και συνεχίσαμε τον δρόμο μας για Πάτρα κάνοντας μία στάση στην πρωτεύουσα τής Ηπείρου, τά Ιωάννινα. Πήραμε το μεσημεριανό μας σέ ένα ωραίο ταβερνάκι, βολτάραμε λίγο δίπλα από την λίμνη και αφού χόρτασαν τά μάτια μας ομορφιά καβαλήσαμε την μηχανή για να καλύψουμε τά τελευταία 210 χιλιόμετρα στη Ιονία οδό μέχρι την Πάτρα. Ο αυτοκινητόδρομος μπορεί να είναι βαρετός αλλά σού προσφέρει ασφάλεια και γρήγορη μετακίνηση. Έτσι, μετά από ένα δυωράκι βρεθήκαμε στην βάση μας γεμάτοι από εικόνες και όμορφες εικόνες! Ένα πολύ όμορφο τριήμερο τελείωσε και τά μυαλά μας άρχισαν να κατακλύζονται με ιδέες για το επόμενο ταξίδι…
Θα κλείσω λέγοντας… “Πόσο με ενθουσιάζει να οδηγώ στους επαρχιακούς δρόμους τής Β. Ελλάδας!!! Τά τοπία, τά βουνά, οι λίμνες, τά ποτάμια, τά γεφύρια, τά μικρά χωριουδάκια, τά πεντανόστιμα φαγητά και οι όμορφοι και αγνοί άνθρωποι σέ κάνουν νά μην θέλεις να γυρίσεις στην βάση σου!”
